Plan: do 2030 r. całkowicie wyeliminować WZW typu C. W Polsce 120 tys. osób nie ma pojęcia, że choruje Do zakażenia wirusem HCV może dojść w bardzo wielu miejscach: u stomatologa, kosmetyczki, podczas wykonywania tatuażu, wirus przenosi się przez kontakt z zakażoną Liczba zachorowań na WZW typu B ogółem w Polsce w 2015 roku wyniosła 3 518 przypadków, co stanowi niemal dwukrotny wzrost w stosunku do roku 2005, w którym stwierdzono 1 727 zachorowań. Również wskaźniki zapadalności na WZW typu B na 100 tys. osób w Polsce w ostatnich latach wykazują tendencję wzrostową (2013 r. – 4,00; 2014 r. Szczepienie ochronne przeciwko WZW B (obecnie w Polsce należy do obowiązkowych szczepień ochronnych podawanych w okresie niemowlęcym). Szczepienie ochronne przeciwko WZW osób narażonych na kontakt z chorym na wirusowe zapalenie wątroby, zwłaszcza personelu medycznego, osób przed planowanymi zabiegami chirurgicznymi, korzystających z Leczenie – terapia antyretrowirusowa (ARV) Od pierwszego stwierdzonego na świecie przypadku zachorowania na AIDS minęło już ponad 35 lat. Do dziś nie udało się całkowicie usunąć z organizmu człowieka HIV. Jednak wieloletnie badania oraz postęp wiedzy na temat zakażenia HIV i AIDS, pozwoliły opracować zalecenia dotyczące Leczenie WZW C w Polsce jest bezpłatne. Jeśli otrzymałeś pozytywny wynik HCV RNA, to pamiętaj: W Polsce dostępne są nowoczesne terapie, dobrze tolerowane przez pacjentów. Leczenie trwa najczęściej 8-12 tygodni i jest całkowicie BEZPŁATNE dla osób ubezpieczonych. Wirusowe zapalenie wątroby typu B i C nie daje na ogół objawów ostrzegawczych w trakcie wczesnych stadiów. Często dopiero po dwóch lub trzech miesiącach od zakażenia mogą się pojawić takie objawy, jak: zmęczenie, gorączka, nudności, utrata łaknienia, bóle brzucha, ciemne zabarwienie moczu, zażółcenie skóry i białek oczu. U pacjentów z genotypem 1 lub 4 HCV stosuje się innowacyjną terapię bezinterferonową, która w Polsce jest refundowana od lipca 2015 roku. Nowoczesna terapia eliminuje wirusa HCV u 90-100 proc. chorych. Tymczasem interferon w połączeniu z rybawiryną jest w stanie wyleczyć z WZW C 50-60 proc. pacjentów. LECZENIE PRZEWLEKŁEGO WIRUSOWEGO ZAPALENIA WĄTROBY TYPU B (ICD-10 B 18.1) ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO ŚWIADCZENIOBIORCY SCHEMAT DAWKOWANIA LEKÓW W PROGRAMIE BADANIA DIAGNOSTYCZNE WYKONYWANE W RAMACH PROGRAMU 1. Kryteria kwalifikacji 1.1. Do programu są kwalifikowani świadczeniobiorcy w wieku powyżej 3 lat, chorzy na przewlekle Wirusowe zapalenie wątroby typu A (WZW A) stanowi około 59% wszystkich przypadków WZW na świecie. Rocznie notuje się około 1,2 do 1,4 mln. zachorowań. Czynnikiem etiologicznym jest wirus zapalenia wątroby typu A (HAV), który został wyizolowany i zidentyfikowany w 1973 r. W dniu 08.02.2022 r. rządowy program polityki zdrowotnej p.n. „Leczenie antyretrowirusowe osób żyjących z wirusem HIV w Polsce” na lata 2022–2026 z modułem „Leczenie DAA przewlekłego wirusowego zapalenia wątroby typu C pacjentów osadzonych w zakładach penitencjarnych” na lata 2022-2024 uzyskał akceptację Ministra Zdrowia. 8DlhZe. Ref 1. Crowley D, i in., Harm Reduction Journal (2018) 15:62; 2. Rekomendacje leczenia wirusowych zapaleń wątroby typu C w roku 2019 Polskiej Grupy Ekspertów HCV; Zakażenia XXI wieku. 2019;2(2):61–69. doi: 3. „Zapobieganie zakażeniom HCV” jako przykład zintegrowanych działań w zdrowiu publicznym na rzecz ograniczenia zakażeń krwiopochodnych w Polsce; Praca zbiorowa pod red.: Prof. dr hab. Mirosław J. Wysocki, Prof. dr hab. Andrzej Zieliński, Dr hab. Rafał Gierczyński; Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego - Państwowy Zakład Higieny, Warszawa 2017. 4. Flisiak R. „Perspektywy eliminacji wirusa zapalenia wątroby typu C w Polsce”, i in. HEPATOLOGIA 2019; 19: 1–5 5. Dienstag JL. Acute viral hepatitis. W: Harrison's Principles of Internal Medicine. Wyd. 18. New York, NY: McGraw-Hill Companies, Inc.; 2012:2537–2557. 6. Koh Ch, i in.. rozdział Hepatitis C virus w Clinical Virology. Wyd. 4. Washington, DC: ASM Press; 2016:1313–1345. 7. Houghton M. J Hepatol 2009; 51:939–948. 8. Hedskog C, i in. Identification of Novel HCV Genotype and Subtypes in Patients Treated with Sofosbuvir Based Regimens, Hepatology, 2017;66(1) (Suppl):121A 9. Flisiak R, i in. Clin Exp Hepatol 2016; 2: 144-148 Co warto wiedzieć... Leczenie WZW typu C dla polskich pacjentów jest w pełni refundowane przez NFZ. Stosowane terapie pozwalają pacjentom na normalne funkcjonowanie w trakcie leczenia. Leczenie przewlekłego WZW typu C Obecnie, wg najnowszych doniesień naukowych, wprowadzenie leczenia przewlekłego WZW typu C prowadzi do: zahamowania procesu zapalne go związanego z zakażeniem HCV poprawy funkcjonowania wątroby u zdecydowanej większości pacjentów – szczególnie u tych, którzy rozpoczęli leczenie przed rozwinięciem się marskości wątroby zatrzymanie lub cofnięcie się zmian histologicznych ograniczenie ryzyka rozwoju marskości wątroby i raka wątrobowokomórkowego wyeliminowanie potencjalnych źródeł nowych zakażeń. Jak przebiega proces leczenia w Polsce? W Polsce leczenie WZW typu C jest realizowane zgodnie z programem terapeutycznym finansowanym przez NFZ. Program ten określa kryteria umożliwiające włączenie pacjenta do tego programu, a także jasno definiuje schematy leczenia, jakie można zastosować, by sfinansowano je ze środków 1 lipca 2015 roku refundację uzyskała pierwsza terapia bezinterferonowa. Z biegiem lat polscy pacjenci otrzymali jeszcze szerszy dostęp do leczenia. Od lipca 2018 roku polscy pacjenci uzyskali dostęp do terapii umożliwiających leczenie wszystkich genotypów HCV, dzięki czemu możliwe stało się leczenie bezinterferonowe również pacjentów zakażonych genotypem 3 HCV, którzy do tej pory często byli leczeni z użyciem wszyscy pacjenci zakażeni HCV w Polsce, niezależnie od genotypu HCV, mają zapewniony dostęp do bezpłatnych terapii bezinterferonowych. Dodatkowo leczenie może się rozpocząć szybko, bez oczekiwania w kolejce. Najbliższe dostępne terminy można sprawdzić na stronie NFZ: temu, że znacznie poszerzyły się zasady kwalifikacji do terapii, możliwe stało się skuteczne leczenie pacjentów już we wczesnych etapach choroby. Jest to szczególnie istotne, ponieważ wyleczenie choroby we wczesnym stadium daje realną szansę na zatrzymanie procesu włóknienia wątroby, a w niektórych przypadkach – na proces cofania się. Na wybór terapii optymalnej dla konkretnego pacjenta mają wpływ następujące czynniki: stopień uszkodzenia wątroby (stadium zwłóknienia: F0–F4) rozległość objawów choroby metaboliczne (np. cukrzyca) obecność innych zakażeń (np. wstrząs lub sepsa) genotyp HCV. Na proces terapeutyczny związany z leczeniem WZW typu C składają się dwa etapy: Okres przyjmowania leków przeciwwirusowych Okres oceny efektu terapeutycznego uzyskanego w czasie przyjmowania leków, który kończy się oceną tzw. SVR (trwałej odpowiedzi wirusologicznej) wykonywaną w 12-tym tygodniu po przyjęciu ostatniej dawki leku. Korzyści wynikające z wyleczenia zakażenia HCV Choroba wątrobystopień uszkodzenia wątroby (stadium zwłóknienia: F0–F4)rozległość objawówchoroby metaboliczne (np. cukrzyca) obecność innych zakażeń (np. wstrząs lub sepsa) genotyp HCV. Przeżycie / inne Zmniejszone ryzyko zgonu spowodowanego chorobą wątroby w kontekście marskości wątroby, HCC, współzakażenia HIV / WZW C i przeszczepu Wyleczenie i poprawa w zakresie powiązanych schorzeń (np. krioglobulinemia, zapalenie naczyń OUN, polineuropatia) PrzenoszenieBrak ryzyka przenoszenia drogą płciową lub w okresie okołoporodowymBrak przenoszenia na inne osoby (osoby przyjmujące narkotyki dożylne), korzyść dla zdrowia publicznego DobrostanPoprawa jakości życiaOgraniczony wpływ psychologiczny Zmniejszona stygmatyzacja w kontekście osobistym, rodzinnym i społecznym Wyjaśnienia skrótów:OUN – Ośrodkowy Układ Nerwowy HCC – Rak wątrobowokomórkowy WZW C – Wirusowe Zapalenie Wątroby typu C HIV – Ludzki wirus niedoboru odporności Wirusowe zapalenie wątroby typu C (WZW C) wywoływane jest przez zakażenie wirusem HCV. W większości przypadków choroba ta przez wiele lat rozwija się bezobjawowo lub z takimi objawami nieswoistymi jak np. zmęczenie, osłabienie organizmu czy bóle kostno-stawowe. Najpoważniejszą konsekwencją WZW C jest marskość wątroby. Do 2015 r. leczenie tej choroby polegało jedynie na ograniczenie dotkliwości objawów. Obecnie istnieje leki o niemal 100-procentowej zapalenia wątroby (hepatitis viralis) to grupa chorób potocznie nazywanych "żółtaczkami". Nazwa to oznacza jedynie jeden z objawów choroby, nie całe ich spektrum. W niektórych typach WZW występuje charakterystyczne zażółcenie skóry. Zapalenia wątroby charakteryzują się różnym przebiegiem. Mogą także być wtórnie wywoływane przez wirusy, które pierwotnie nie atakują wątroby (np. wirus grypy, Coxsackie B, wirus cytomegalii czy opryszczki pospolitej).Niektóre typy zapalenia wątroby zdarzają się częściej, niż inne. Do tych częstszych, powodujących w dodatku groźne powikłania, należy WZW zapalenie wątroby typu CZa tę odmianę choroby odpowiada hepatowirus o nazwie hepatitis C virus, w skrócie HCV. Jest to wirus, którego materiał genetyczny zapisuje się w formie ssRNA. Pochodzi z rodziny Flaviviridae, zawierającej ponad 100 gatunków wirusów. HCV wywołuje zjawisko nosicielstwa. Zidentyfikowano go stosunkowo późno, dopiero w roku 1989. Istnieje 7 głównych genotypów wirusa HCV. Genotyp 1 występuje najczęściej zarówno w Europie, Ameryce Północnej jak i zapalenia wątroby typu C występuje jedynie u ludzi i szympansów. Wywoływana przez niego choroba jest bardzo niebezpieczna ze względu na długi okres utajenia (fazę przewlekłą). Pacjenci często całymi latami nie zdają sobie sprawy z tego, że są chorzy, a w ich organizmie toczą się wyniszczające procesy. W tym czasie są także nosicielami, mogą więc zarazić innych. Czas, który mija od wniknięcia wirusa do organizmu do momentu manifestacji poważnych objawów, wynosi od 5 do 35 lat. Objawy choroby znacznie obniżają jakość życia. Ponadto WZW C często współistnieje z chorobami wątroby o podłożu autoimmunologicznym, co dodatkowo pogarsza to wirus wywołujący zapalenie wątroby typu C (WZW C)Epidemiologia WZW CWirusowe zapalenie wątroby typu C jest problemem nie tylko europejskim. Najczęściej występuje w Afryce (nawet od 5 do 10% populacji), Azji Środkowej i Wschodniej, a także w Europie Wschodniej, gdzie zarażone wirusem jest około 2% populacji. Według szacunków WHO na całym świecie żyje obecnie 130–150 milionów osób z tą chorobą. Około 2,8% światowej populacji posiada we krwi przeciwciała anty-HCV, co oznacza, że zarażonych może być nawet ponad 185 milionów. Rocznie z powodu powikłań wirusowego zapalenia wątroby typu C umiera około 500 000 osób. Liczba zgonów spowodowanych HCV w krajach rozwiniętych przekracza dziś liczbę zgonów spowodowanych HIV. Według danych z 2018 r. liczba zachorowań na WZW typu C w Polsce wynosiła 3 441. Przeciwciała anty-HCV występują u około 1,9% populacji polskiej, co oznacza około 732 000 osób potencjalnie zakażonych. U 231 000 zakażenie jest aktywne, co oznacza, że wirus niszczy już wątrobę. Spośród tych osób ponad 80% nie jest tego świadomei nie podejmuje żadnego leczenia. Te osoby stanowią też rezerwuar wirusa – mogą przenosić go na innych. Choroba nie jest zależna od wieku, jednak w Polsce najwięcej zakażeń odnotowuje się w grupie wiekowej 50–59 lat. Mężczyźni chorują częściej niż kobiety, co może być skutkiem skłonności do podejmowania ryzykownych zachowań (przygodne kontakty seksualne, przyjmowanie narkotyków). Wirus HCV i wirusowe zapalenie wątroby typu C jest dziś najczęstszą przyczyną powikłań prowadzących do konieczności przeszczepu wątroby. Brak dostatecznej edukacji oraz profilaktyki ciągnie za sobą ogromne koszty leczenia oraz ekonomiczne – WZW typu C sprawia, że chorzy często stają się trwale niezdolni do pracy, a ich leczenie jest bardzo kosztowne. Wirus HCV groźniejszy niż HIV! Sprawdź, kto powinien się zba... Żółtaczka typu C – jak można się zarazić?Wirusem HCV można zarazić się w wyniku kontaktu z krwią nosiciela np. przez niezdezynfekowane i niesterylne narzędzia medyczne. Jedynie nieznaczną liczbę zakażeń stanowią zakażenia przez kontakt z produktami krwiopochodnymi. Nie można zarazić się drogą kropelkową, przez kontakt skóry ze skórą, pocałunki, korzystanie z tej samej toalety czy łazienki, jedzenie żywności przygotowanej przez osobę z WZW typu C, a także pływanie w tym samym zbiorniku krajach rozwiniętych najczęstsza przyczyną zakażeń jest przyjmowanie narkotyków dożylnie. W krajach rozwijających się są to zabiegi medyczne wykonywane niezgodnie ze standardami higienicznymi. W Polsce wciąż przeważają liczebnie zakażenia okołomedyczne. Wiele osób w średnim wieku, które zgłaszają się do lekarza z objawami wątrobowymi i są diagnozowane pozytywnie pod kątem WZW C, była hospitalizowana przed rokiem 1990, gdy standardy opieki medycznej i higieny były znacznie niższe, niż dziś. Z kolei osoby młode częściej zarażają się podczas przyjmowania narkotyków lub wykonywania drobnych zabiegów z naruszeniem ciągłości tkanki (zastrzyki, pobieranie krwi, tatuowanie, piercing).Wśród przyczyn zarażenia wirusem HCV podaje się :Dożylne zażywanie narkotykówRyzyko zakażenia wśród osób przyjmujących narkotyki rośnie, gdy substancja jest wstrzykiwana niesterylną igłą lub strzykawką, używaną wcześniej przez nosiciela lub mającą kontakt z jego krwią. Na świecie dożylne przyjmowanie narkotyków stanowi główny czynnik ryzyka, a zarazem główną przyczynę zakażeń HCV. Badanie przeprowadzone w 77 krajach wykazało, że aż w 25 z nich wskaźnik nosicielstwa wirusa HCV wśród osób przyjmujących narkotyki wynosi 60–80%. Bardzo często zakażenia z "nieznanych przyczyn" również przypisuje się zjawisku IDU (intravenous drug use – dożylne zażywanie narkotyków).Zabiegi medyczneTo drugi w kolejności powód zakażeń na świecie, a także główny w Polsce. Wirusem HCV można zarazić się podczas wykonywania zabiegów, przy których nie zachowano dostatecznej ostrożności i standardów higienicznych. Są to między innymi iniekcje, zabiegi stomatologiczne, dializy, pobieranie i transfuzja krwi, operacje chirurgiczne. Zakażenia w szpitalach i gabinetach, podczas wykonywania drobnych procedur medycznych, mogą odpowiadać nawet za 80% zakażeń wśród Polaków. Za problem przenoszenia wirusa HCV podczas transfuzji i przeszczepów w wielu krajach odpowiada brak badań przesiewowych dawców, a także zjawisko okienka serologicznego (test wykazuje obecność wirusa dopiero po 11–70 dniach od zakażenia, w tym czasie może fałszywie wskazać wynik negatywny).Zabiegi okołomedyczneDo tej grupy należy zwłaszcza kolczykowanie i tatuowanie bez zachowania zasad higieny. Przebadanie się pod kątem żółtaczki typu C jest szczególnie zalecane osobom, które wykonywały kolczykowanie lub tatuowanie przed rokiem 1985 - procedury i techniki sterylizacji sprzętu były wtedy niewystarczające. Dziś wysokie ryzyko zakażenia wiąże się głównie z tatuażami wykonywanymi w więzieniach, natomiast tatuowanie w sprawdzonych salonach wiąże się z minimalnym ryzykiem pielęgnacyjneNiektóre narzędzia i sprzęty wykorzystywane w salonach fryzjerskich, kosmetycznych czy innych mogą mieć styczność z krwią. Dotyczy to zwłaszcza ostrzy, żyletek, nożyczek, pilników. Dlatego należy zachować ostrożność i nie korzystać z usług osób, które nie dbają o używanie jałowego sprzętu. Do zakażenia może dojść także podczas dzielenia przyborów kosmetycznych (zwłaszcza golarek) z zakażoną osobą formy kontaktów seksualnychNie ma dowodów na to, by wirus HCV przenosił się drogą płciową. Natomiast istnieją formy kontaktów seksualnych wiążące się z ryzykiem naruszenia ciągłości skóry czy śluzówki. Są to szczególnie stosunki analne (ryzyko rośnie więc w grupie mężczyzn uprawiających seks z mężczyznami, co nie musi automatycznie oznaczać mężczyzn homoseksualnych) oraz praktyki sadomasochistyczne. Sperma ani śluz osób zarażonych nie zawierają wirusa. Ciąża i poródRyzyko przeniesienia wirusa na płód w czasie ciąży wynosi około 10%. Istnieje także pewne ryzyko zakażenia okołoporodowego. Kobiety chorujące na zapalenie wątroby typu C nie powinny karmić piersią, jeśli brodawki krwawią lub jeśli wiremia (zawartość wirusa w organizmie) jest bardzo się także zjawisko częstego współwystępowania wirusów HCV i HIV u jednego pacjenta ze względu na podobne drogi zakażenia. U osób będących nosicielami wirusa HIV występuje zwiększone ryzyko rozwinięcia się fazy przewlekłej WZW C – objawyJak już zostało wspomniane, objawy WZW C bardzo długo pozostają całkowicie utajone. W wątrobie toczą się procesy zapalne, a chory nie odczuwa w tym czasie żadnych dolegliwości. Postać przewlekła występuje, gdy wirus utrzymuje się we krwi dłużej niż 6 miesięcy. Do tej grupy należy zdecydowana większość przypadków. U około 15% chorych występuje faza ostra wirusowego zapalenia wątroby typu C. Objawy fazy ostrejFaza ostra, diagnozowana niezwykle rzadko, pojawia się w 3–12 tygodniu od zakażenia. Towarzyszą jej niespecyficzne objawy. Jedynym objawem specyficznym jest obecna w tej fazie (i tylko w niej) żółtaczka, czyli żółtawe zabarwienie powłok skórnych. Oprócz tego chory odczuwa:zmniejszenie apetytu i mdłości, zmęczenie, utratę masy ciała, bóle mięśniowo-stawowe. Faza ostra w 54–86% przypadków przechodzi w fazę przewlekłą - rokowania zależą od wielu czynników, takich jak wiek pacjenta czy przebieg fazy ostrej. U 10–50% ostra faza ustępuje bez leczenia. W niektórych przypadkach po tym okresie wirus HCV zostaje spontanicznie usunięty z organizmu (14–46% przypadków). Sporadycznie faza ostra rozwija się w piorunujące (nadostre) wirusowe zapalenie wątroby, z ciężkim przebiegiem i wysoką fazy przewlekłejPrzewlekłe zapalenie wątroby typu C rozwija się długo, często jest też wykrywane przypadkiem. W tym okresie w wątrobie dochodzi do włóknienia i powolnego uszkodzenia jej funkcji. Niestety, najczęściej obecność wirusa wykrywa się już w fazie, w której leczenie jest niezwykle trudne, a szkody poczynione w organizmie przez chorobę ogromne. U 10–15% chorych w czasie 20 lat od zakażenia rozwija się marskość wątroby, a następnie dekompensacja marskości, prowadząca do takich objawów, jak:nadciśnienie wrotne, wodobrzusze, żylaki przełyku i żołądka, zespół wątrobowo-nerkowy, gastropatia wtórna, zaburzenia układu krzepnięcia krwi. Zdekompensowana marskość wątroby stanowi najczęstszą bezpośrednią przyczynę zgonu pacjentów, a prawdopodobieństwo przeżycia 5 lat od jej zdiagnozowania wynosi jedynie 50%. Groźne powikłanie to także rak wątrobokomórkowy, dotykający rocznie od 1 do 4% chorych. Zakażenie HCV zwiększa ryzyko zachorowania na ten nowotwór aż siedemnastokrotnie. Jest to rak o bardzo złych rokowaniach, większość przypadków kończy się zgonem pacjenta w ciągu kilku lat od postawienia pozawątroboweU niektórych pacjentów chorych na WZW C występują także objawy pozawątrobowe, takie jak krioglobulinemia, obniżenie poziomu płytek krwi, choroby skóry, cukrzyca, chłoniaki nieziarnicze, autoimmunologiczne zapalenie tarczycy oraz choroba autoimmunologiczna pod nazwą zespół Sjögrena, powodująca uszkodzenie ślinianek i kanalików łzowych. Objawy niedotyczące bezpośrednio wątroby notuje się zaledwie u 1–2% WZW typu CProcedura diagnostyczna żółtaczki typu C opiera się na badaniu krwi pod kątem obecności przeciwciał anty-HCV. Powinno się przeprowadzać trzykrotne oznaczenia, by diagnosta miał pewność, że pacjent jest (lub był, co oznacza konieczność przebadania osób, które miały kontakt z jego krwią) nosicielem wirusa. Przeciwciała utrzymują się we krwi jeszcze jakiś czas po wyleczeniu lub spontanicznej eliminacji wirusa. Jeśli obecność przeciwciał zostanie stwierdzona w co najmniej jednym z powtórzonych pomiarów, należy wykonać badanie HCV-RNA - na obecność materiału genetycznego wirusa. Wykrycie wirusowego RNA potwierdza aktywne osób chorujących niekiedy wykonuje się biopsję wątroby, by ocenić poziom jej uszkodzenia przez C – leczenieDo niedawna leczenie wirusowego zapalenia wątroby typu C polegało wyłącznie na próbie zatrzymania rozwoju choroby i ograniczenia dotkliwości objawów jej towarzyszących. Sytuacja pacjentów chorych na WZW C zmieniła się diametralnie w 2015 r. Wówczas na rynek wprowadzono leki, które charakteryzują się niemal 100 proc. skutecznością. Za sprawą tych leków WZW C stało się jedyną wyleczalną przewlekłą chorobą zakaźną. Warto przy tym wskazać, że leki te są bardzo drogie, ale w pełni refundowane przez NFZ w ramach programu „Leczenie przewlekłego WZW typu C terapią bezinterferonową”. Czas trwania leczenia uzależniony jest bezpośrednio od posiadanego genotypu (indywidualnego zespołu genów). Zwykle jest to od 12. do 24. czerwca 2015 r. Ministerstwo Zdrowia wprowadziło w życie nowy program leczenia WZW C. Obejmuje ono podawanie dwóch leków:Viekirax (zawiera on trzy substancje przeciwwirusowe ombitasvir, parytaprevir, rytonavir), Exviera (zawiera on dasabuvir). Przed wprowadzeniem na rynek nowych i skutecznych leków przeciw WZW typu C stosowano nieswoistą terapię dwulekową – interferonem i rybawiryną. Niestety tego typu leczenie obarczone było wysokim ryzykiem wystąpienia skutków ubocznych w postaci depresji i skłonności i szczepienie na WZW typu CW Polsce badaniom pod kątem nosicielstwa HCV poddaje się jedynie dawców krwi oraz narządów, a także osoby dializowane. Wiele osób nie wie, że jest to choroba zakaźna. Powstają kolejne inicjatywy mające na celu zwiększanie świadomości dotyczącej wirusowego zapalenia wątroby typu C, a także ograniczanie jest rozprzestrzeniania, jednak inicjatyw tych wciąż brakuje. Niestety, do dziś nie opracowano bezpośrednich metod zapobiegania - nie istnieje szczepionka WZW C. Wykrycie choroby we wczesnym stadium znacząco zwiększa szanse jej wyleczenia lub hamowania rozwoju również na temat:Dieta wątrobowa – co jeść, a czego unikać przy chorej wątrobie?Oczyszczanie wątroby – mit czy fakt?Wirusowe zapalenie wątroby typu A - jak przebiega ta chorobaWZW B – przyczyny, objawy, diagnostyka i leczenieRozmowa z kierownikiem Zakładu Radiologii Zabiegowej o jednej z metod leczenia nowotworów wątrobyPolecane ofertyMateriały promocyjne partnera Wirusowe Zapalenie Wątroby w skali globalnej odpowiada za śmierć 1,34 mln osób rocznie. W 2016 r. WHO przyjęło globalną strategię dotyczącą WZW obejmującą wyeliminowanie WZW typu B i C do 2030 r. Podpisały ją aż 194 rządy, w tym Polska. Dokument zawiera szereg celów związanych z profilaktyką i leczeniem WZW, których realizacja spowoduje zmniejszenie rocznej liczby zgonów o 65 proc. oraz podniesie wyleczalność do 80 proc, ratując do 2030 roku aż 7,1 miliona osób na całym świecie. Strategia zakłada szczepienie 90 proc. noworodków przeciwko WZW typu B od razu po urodzeniu, badanie 100 proc. oddanej krwi, zapewnienie bezpieczeństwa 90 proc. wkłuć, zwiększenie świadomości choroby i objęcie leczeniem 80 proc zakażonych. Kto jest zagrożony? Wirusowe zapalenie wątroby typu C jest przewlekłą chorobą wątroby wywołaną przez wirus HCV. U części pacjentów, po wielu latach trwania, może doprowadzić do całkowitego zniszczenia tego narządu: marskości, niewydolności wątroby, wreszcie do raka wątrobowokomórkowego. Szacuje się, że w Polsce wirusem HCV zakażonych jest około 165 tys. osób, jednak dotychczas zdiagnozowanych zostało tylko ok. 60 tys. z nich. To oznacza, że wiele osób może nie być świadomych zakażenia. – Naszym celem jest zwiększenie świadomości społeczeństwa o znaczeniu wykrywania wirusowego zapalenia wątroby. Przede wszystkim mówimy o WZW typu C, ponieważ jest ono wyleczalne oraz o WZW typu B, ponieważ są leki, które pozwalają zahamować tę chorobę na wiele lat – mówi prof. Magdalena Durlik, Kierownik Kliniki Medycyny Transplantacyjnej, Nefrologii i Chorób Wewnętrznych Szpitala Klinicznego Dzieciątka Jezus w Warszawie. To ważne, ponieważ – jak podkreśla profesor – WZW typu C przebiega w sposób bezobjawowy i możemy nie zdawać sobie sprawy z tego, że jesteśmy zakażeni wirusem HCV. Możemy również nie mieć objawów wątrobowych, albo mieć zupełnie inne objawy, np. ze strony innych narządów lub tzw. syndrom przewlekłego zmęczenia. – Wykrycie wirusa i podjęcie odpowiedniej terapii zapobiega rozwojowi kolejnych etapów zapalenia, które nieleczone zwykle trwa od kilku do kilkunastu lat i często kończy się niepomyślnie – dodaje prof. Durlik. Do zakażenia wirusem może dojść, gdy do krwiobiegu zdrowej osoby dostanie się krew osoby zakażonej HCV. Na zakażenie wirusem mogą być narażone osoby, które kiedykolwiek poddawały się zabiegom medycznym lub niemedycznym z użyciem niesterylnego sprzętu, jak: operacje, zabiegi endoskopowe, stomatologiczne czy zabiegi kosmetyczne jak: manicure, tatuaż czy akupunktura, podczas których doszło do naruszenia ciągłości tkanek (uszkodzenie skóry). W grupie ryzyka znajdują się również osoby, które przed 1992 r. były hospitalizowane lub otrzymywały w tym czasie transfuzje krwi i preparatów krwiopochodnych. Przed zakażeniem wirusem HCV nie można ochronić się szczepionką. Skuteczne leczenie jest już dostępne Od kilku lat na świecie są dostępne leki przeciwwirusowe tzw. DAA (Direct Acting Antivirals). Dzięki nim dzisiaj możliwe jest pozbycie się wirusa HCV z organizmu. Dają one skuteczność leczenia do 100 proc. przy wysokim profilu bezpieczeństwa, znikomych skutkach ubocznych oraz krótkiej, bo trwającej tylko trzy miesiące terapii. W przeciwieństwie do terapii dostępnych jeszcze kilka lat wcześniej, eksperci uznają tę zmianę za rewolucję w leczeniu HCV. Od 2015 r. nowe terapie dostępne są również w Polsce w ramach programu lekowego NFZ „Leczenie przewlekłego wirusowego zapalenia wątroby typu C terapią bezinterferonową”. Skuteczność leków oraz możliwość wyleczenia w ramach refundacji dała narzędzia lekarzom do wprowadzenia scenariusza eliminacji (eradykacji) wirusa HCV w Polsce. Dodatkowo wraz z programem wprowadzono możliwość przeprowadzania elastografii – nieinwazyjnego badania wątroby będącego alternatywą dla biopsji. Trzeba zwiększyć wykrywalność HCV Chociaż w Polsce istnieją rozwiązania umożliwiające wyleczenie chorych zakażonych wirusem HCV, to brakuje narzędzi, które pozwoliłyby na systemowe wyłapywanie tych osób, które według określonych kryteriów są w podwyższonej grupie ryzyka nosicielstwa wirusa – zwracają uwagę specjaliści. To, czy dana osoba znajduje się w takiej grupie, mógłby określić lekarz POZ. Stąd inicjatywa Koalicji Hepatologicznej oraz Polskiego Towarzystwa Hepatologicznego, by wystąpić do Ministra Zdrowia z koncepcją wprowadzenia możliwości przeprowadzania bezpłatnych badań anty-HCV na poziomie POZ. Pomysł ten otrzymał już pozytywną opinię AOTMiT (Agencji Oceny Technologii Medycznej i Taryfikacji). Obecnie oczekuje na decyzję Ministra Zdrowia. – Polska jest w ogonie Europy, jeśli chodzi o wykrywalność wirusa HCV. Tylko 22 proc. osób zakażonych wirusem HCV jest tego świadoma, najczęściej są to osoby dializowane lub dawcy narządów. Na przykład wykrywalność wirusa w Finlandii sięga 70 proc. – mówi Barbara Pepke, Prezes Fundacji „Gwiazda Nadziei”, zajmującej się edukacją, profilaktyką oraz pomocą osobom z chorobami wątroby. – Jesteśmy na dobrej drodze do wyeliminowania HCV, biorąc pod uwagę możliwości leczenia WZW typu C w Polsce oraz dostępność do najnowszych terapii w ramach refundacji. Jedyne, czego nam brakuje, to systemowe wykrywanie wirusa – podsumowuje Barbara Pepke. Kampania informacyjna na temat zapobiegania, wykrywania i leczenia wirusowego zapalenia wątroby – zarówno typu B jak i C, będzie prowadzona w ramach Światowego Dnia Wirusowego Zapalenia Wątroby, który co roku obchodzony jest 28 lipca. W tym roku kampanii przyświeca hasło „Find the Missing Millions – Odnajdźmy zaginione miliony”. Za organizację kampanii w Polsce odpowiada Fundacja „Gwiazda Nadziei” .